Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής Ώμου ή Σύνδρομο Πρόσκρουσης

Το σύνδρομο πρόσκρουσης (ή αλλιώς υπακρωμιακής προστριβής) αποτελεί μια συνήθη διαταραχή του ώμου, η οποία πλήττει τα μαλακά μόρια που εμπεριέχονται στον υπακρωμιακό χώρο. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα φάσμα ποικίλλων καταστάσεων παθολογίας. Το σύνδρομο προκαλείται από πολλούς παράγοντες, οι οποίοι με τη σειρά τους είναι το αποτέλεσμα της πρόσκρουσης (τριβής) των μυών του στροφικού πετάλου, του υποκείμενου υπακρωμιακού θύλακα και περιστασιακά του τένοντα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου στην κάτω επιφάνεια του ακρωμίου.

Το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής (ΣΥΠ)αφορά ένα φάσμα παθολογίας των διαφόρων ιστών του υπακρωμιακού χώρου, όπως η μερική ρήξη των μυών του στροφικού πετάλου, τενοντίτιδα του στροφικού πετάλου, ασβεστοποιός τενοντίτιδα και υπακρωμιακή θυλακίτιδα. Όλες αυτές οι καταστάσεις παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα και συνήθως διαφοροδιαγιγνώσκονται με το συνδυασμό ενδελεχούς κλινικού ελέγχου και μαγνητικής τομογραφίας.

Κατηγοριοποίηση Συνδρόμου Υπακρωμιακής Προστριβής

Η εξέλιξη της έρευνας στους χώρους της ανατομίας και της εμβιομηχανικής της περιοχής του ώμου έχει οδηγήσει στην αναγνώριση διαφόρων τύπων του ΣΥΠ. Η σαφώς καλύτερη γενικότερη κατανόηση του συγκεκριμένου συνδρόμου και των αιτιών του έχει οδηγήσει και σε πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης.
1. Πρωτογενές ΣΥΠ
Είναι το άμεσο αποτέλεσμα της προστριβής – συμπίεσης των μυών του στροφικού πετάλου του ώμου στην περιοχή του υπακρωμιακού χώρου.
2. Δευτερογενές ΣΥΠ
Σε αντίθεση με το πρωτογενές ΣΥΠ, η προστριβή – συμπίεση των μυών προκαλείται είτε από την αδυναμία των σταθεροποιών στοιχείων της άρθρωσης (όπως είναι οι σύνδεσμοι, ο επιχείλιος χόνδρος) είτε από την λανθασμένη κίνηση – τοποθέτηση της ωμοπλάτης. Κατά επέκταση η λάθος επαφή των οστών στο άνω και πρόσθιο συνήθως τμήμα της άρθρωσης του ώμου οδηγεί στην συμπίεση των αναφερόμενων ιστών.
3. Σύνδρομο Εσωτερικής Υπακρωμιακής Προστριβής
Αφορά την περίπτωση όπου η συμπίεση των μυών (υπερακάνθιος, υπακάνθιος) γίνεται στην άνω και οπίσθια περιοχή της άρθρωσης του ώμου.
Τα συμπτώματα του ΣΥΠ διακρίνονται συνήθως σε ηρεμίας όπου ο πόνος είναι συνεχής είτε με κίνηση είτε χωρίς, και σε κίνησης όπου ο πόνος εμφανίζεται σε συγκεκριμένα σημεία της τροχιάς του ώμου (συνήθως σε κινήσεις προς τα πλάγια ή πάνω από το ύψος του ώμου). Ο πόνος και γενικότερα τα συμπτώματα δυσανεξίας εμφανίζονται συνήθως στην πρόσθια, πλάγια και σπανιότερα οπίσθια επιφάνεια του ώμου, στην πρόσθια και πλάγια περιοχή του βραχίονα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν συμπτώματα στην περιοχή του πήχη και του καρπού.

Διάγνωση

Το αναλυτικό ιστορικό, η φυσική εξέταση του ασθενούς και οι κατάλληλες διαγνωστικές εξετάσεις είναι απαραίτητα στοιχεία για την διάγνωση του προβλήματος.

Το τμήμα της φυσικής εξέτασης κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό δεομένου ότι σε αυτό θα βασιστεί και η περαιτέρω συντηρητική θεραπεία. Έμφαση δίνεται στην αναγνώριση προβλημάτων του αυχένα και του θώρακα του ασθενή, στην εξέταση της θέσεως της άρθρωσης του ώμου και της λειτουργίας των μυών που συγκρατούν τόσο το βραχιόνιο οστό όσο και την ωμοπλάτη. Μια μεγάλη γκάμα από δοκιμασίες εφαρμόζονται για να ανιχνεύσουν τον τύπο του συνδρόμου, τους ιστούς που πλήττονται και την πιθανή φθορά τους (πχ ρήξη των μυών του στροφικού πετάλου).
Αντιμετώπιση – Πιθανές Επιλογές
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια εκτενής συζήτηση για το κατά πόσο το ΣΥΠ αντιμετωπίζεται πιο αποτελεσματικά με συντηρητικό ή χειρουργικό τρόπο. Τόσο τα ερευνητικά δεδομένα όσο και η κλινική εμπειρία έχουν δείξει ότι η χειρουργική θεραπεία δεν αποτελεί πανάκια δεδομένου ότι ένα μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων επανέρχεται σε πλήρη καθημερινή λειτουργικότητα με την συντηρητική αντιμετώπιση.

Συντηρητική Αντιμετώπιση
Τα πιο συνήθη μέσα συντηρητικής θεραπείας είναι :
• Προσαρμογή της κίνησης και των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα του ασθενή.
• Αντιφλεγμονώδης αγωγή στις περιπτώσεις που κρίνεται σκόπιμο.
• Ενέσεις κορτικοστεροειδών ουσιών (τείνει τα τελευταία χρόνια να εξαλειφθεί ως επιλογή)
• Προγράμματα φυσικοθεραπείας

Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας έχει αναβαθμιστεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην αντιμετώπιση του ΣΥΠ λόγω της συνεχούς εξέλιξης του συγκεκριμένου κλάδου. Ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό πλάνο συνήθως περιλαμβάνει:
• Αξιολόγηση και θεραπεία των αρθρώσεων του ώμου, της ωμοπλάτης, της αυχενικής – θωρακικής μοίρας. Έμφαση δίδεται στην βελτίωση της κινητικότητας των παραπάνω αρθρώσεων μέσω διαφόρων τεχνικών manual therapy δεδομένου ότι η καλύτερη θέση και κίνηση της άρθρωσης του ώμου όπως επίσης και

των γειτονικών περιοχών συντελεί στην μείωση των συμπτωμάτων του πόνου, στην βελτίωση της κίνησης της περιοχής και στην γενικότερη ταχύτερη αντιμετώπιση του συνδρόμου.
• Ενδυνάμωση των μυών που βοηθούν στη διόρθωση της θέσης του ώμου όπως και τ

ων μυών που σταθεροποιούν την ωμοπλάτη. Το πρόγραμμα της ενδυνάμωσης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα τμήματα της θεραπείας του ασθενή. Το ΣΥΠ αποτελεί ένα δυναμικό φαινόμενο που στηρίζεται άμεσα στην λειτουργία των μυών. Η βελτίωση της λειτουργίας των μυών βοηθά εμβιομηχανικά την άρθρωση στην διατήρηση ¨του απαραίτητου χώρου¨στην υπακρωμιακή περιοχή και κατά επέκταση και στην άρση του βασικού λόγου (συμπίεση και τριβή) έκλυσης του συνδρόμου υπακρωμιακής

προστριβής.
• Εργονομική εκπαίδευση του ασθενή έτσι ώστε να αποφευχθούν οι θέσεις – κινήσεις που οδηγούν μακροπρόθεσμα στην εμφάνιση προβλημάτων στην περιοχή των ώμων και της σπονδυλικής στήλης.

Χειρουργική Αντιμετώπιση
Η χειρουργική θεραπεία επιλέγεται όταν πλέον ο συντηρητικός τρόπος αντιμετώπισης δεν επιτυγχάνει τα επιθυμητά αποτελέσματα ή όταν η φθορά των ιστών είναι προχωρημένη (πχ ολική ρήξη μυών στροφικού πετάλου). Οι τεχνικές στον χειρουργικό τομέα έχουν πλέον εξελιχθεί σημαντικά. Η αρθροσκόπηση αποτελεί την πιο συνήθη χειρουργική τεχνική με ικανοποιητικά αποτελέσματα και με σαφώς λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές για τον ασθενή.